Baardskeerdersbos Orkes - Geelslang

Sarie Marais.Com Tuisblad

Diere, Voëls enVisse Van Suid Afrika

Pofadder

Familie: Viperidae
Sub-familie: Viperinae
Genus: Bitis
Spesie:Bitis arietans
__BAIE GEVAARLIK__

Kyk uit vir:
'n Kort gesette slang met 'n driehoekige kop onderskeibaar van die res van die liggaam.
? Geel tot grysbruin met duidelike swart chevrons op die rug .
? Kan sis of blaas as dit gesteur word .
? Gewoonlik op die grond .
? Baie aktief na sonsondergang .

Gemiddeld 90cm , Maksimum 1,7 meter

Voorkeurhabitat:
Algemeen in grootste gedeelte van Suid-Afrika behalwe op bergtoppe en in egte woestyn en digte woude . Kom nie in en om die Johannesburg streek voor nie .
Gewoontes:
'n Stadig bewegende , humeurige en prikkelbare slang wat sal sis of blaas as hy gesteur word . Gewoonlik op die grond , maar sal soms ook teen klein struikies opseil om in die son te bak . Meestal snags aktief en bak dikwels op teerpaaie waar hy soms doodgery word .
Maak staat op volmaakte kamoeflering om ongemerk te bly en sal eerder vries as om weg te beweeg . Mense trap dikwels op of naby pofadders en word dan gebyt . Soos ander slange swem die een goed .

Soortgelyke spesies:
Kan met Gaboenadder of sommige van die kleiner adders verwar word . Let Wel: Geeneen van die onskadelike slange lyk soos die Pofadder nie .
 
Vyande:
Die mens , vlakvarke , roofvoëls en ander slange bv . Egipties Kobra .

Prooi en eetgewoontes:
Lê prooi gewoonlik voor . Eet rotte en muise , ander klein landsoogdiertjies , grondvoëls , akkedisse , skurwepaddas en soms ander slange . Knaagdiere word gewoonlik gebyt en laat staan . Die pofadder volg dan die prooi se reuk met 'n flitsende tong . Prooi word kop eerste gesluk .

Voortplanting:
Lewendbarend . Gee gewoonlik in die nasomer geboorte aan 20 - 40 kleintjies , hoewel buitengewone werpsels van 80 al aangeteken is . Die kleintjies wat 15-20cm lank is , word in 'n fyn vliesagtige sak gebore waaruit hulle kort na geboorte breek . Groot pofadders in Oos-Afrika het al meer as 150 kleintjies op 'n slag gekry . Dit is die grootste werpsel van enige slang spesie ter wêreld .

Gevaar vir die mens:
Omdat hy weens sy kamoeflering nie raakgesien word nie , is hierdie humeurige slang met sy lang giftande (tot 18mm) en kragtige gif verantwoordelik vir baie slangbytongelukke . Ongeveer 60% van ernstige slangbyte in Suider Afrika word deur die slang toegedien . Hoewel min van die byte noodlottig is , bly die pofadder verantwoordelik vir die meeste slangbytsterftes in die streek .
Mense loop gevaar om snags op pofadders te trap aangesien die slange dikwels na sononder stadig in die donker rondbeweeg.

Gif:
'n Baie sterk sitotoksiese of selvernietigende gif wat weefsel en bloedselle aanval . Afgesien van onmiddelike skok , is die simptome onder meer uiterste pyn , uitermatige swelsel en soms blaasvorming by die bytplek . Die meeste slagoffers word aan die onderbeen gebyt . Gelukkig werk die gif stadig en neem dit tot 24 uur of langer voor die dood intree as die slagoffer nie behandel word nie of as behandeling onsuksesvol was . Dit is ongewoon dat 'n slagoffer binne 'n korter tydsverloop sterf . Noodlottige byte is gewoonlik die gevolg van komplikasies wat verband hou met uitermatige swelsel of nierversaking . In ernstige gevalle moet teengif toegedien word .

Noodhulpprosedures:
* Hou die pasiënt bewegingloos , stel hom/haar gerus en sorg dat hy lê en so stil moontlik gehou word .
* Wend onmiddelik 'n rekverband aan en spalk die ledemaat om te voorkom dat die gif versprei .
* Maak die rekverband los as die swelsel erg is , maar moenie dit verwyder nie .
* Neem pasiënt onmiddelik hospitaal toe .

Gaboenadder

Familie: Viperidae
Sub-familie: Viperinae
Genus: Bitis
Spesie:Bitis gabonica
__BAIE GEVAARLIK__

Kyk uit vir:
'n Vet slang met 'n driehoekige kop wat maklik van die res van die liggaam onderskei kan word .
Pragtige kleure in verskillende skakerings van donker - en ligbruin , dofgeel , pers en pienk .
Hyg en blaasgeluide as dit gesteur word .
Altyd op die grond .
Meestal snags aktief .

Gemiddeld 1 meter , Maksimum 1,8 meter

Voorkeurhabitat:

In Suider-Afrika verkies hierdie slang klam , digbeboste , laaglandgebiede in kusduine en -woude op die oostelike platorand van Zimbabwe . Die Gaboenadder het 'n beperkte verspreiding in sy gebied .

Gewoontes:

Hoewel hoofsaaklik snags aktief , lê hy soms op die woudvloer in die son en bak . Dit is 'n trae slang wat dae lank op een plek kan bly . Vergeleke met die pofadder is hy verbasend rustig van aard . As hy gesteur word , sal hy 'n reeks uitgerekte sisgeluide maak terwyl die voorste deel van die liggaam horisontaal van die grond gelig is , maar selfs dan is hy traag om te probeer byt .

Soortgelyke spesies:

Die Gaboenadder kan met die Pofadder verwar word , maar is veel kleurryker met treffender patrone .
 
Vyande:

Die grootste gedeelte van die slang se habitat in Noord-Natal is deur plakkers vernietig . Baie word ook deur slangentoesiaste gevang , gewoonlik as hul snags oor die pad seil . Die adder is skaars in noord Natal en word as kwesbaar aangegee in die Suid-Afrikaanse Rooidataboek - Reptiele en Amfibieë .

Prooi en eetgewoontes:

Kan van skemer af jag , anders lê hy sy prooi en inwag . Anders as die pofadder , is hy geneig om sy prooi vas te hou terwyl die gif werk . Geliefkoosde prooi is , onder andere , knaagdiere , hase , grondvoëls en skurwepaddas . Vang ook klein apies en duikers .

Voortplanting:

Lewendbarend . Gee in die nasomer geboorte aan 16 - 30 kleintjies (in Suid-Afrika) wat 25 - 32 cm lank is . Die kleintjies is volmaakte ewebeelde van die volwassenes . Mannetjies baklei met mekaar in die herfs en vroë winter . Dit is bekend dat die slang met die pofadder kruis . 'n Enkele kruising , 1.24 m lank , is in 1972 naby Mtubatuba gevind .

Gevaar vir die mens:

Die slang het 'n baie sterk sitotoksiese gif en kan 'n groot hoeveelheid met 'n enke byt toedien . Hy het ook enorme giftande wat tot 40mm lank word . Die slang se byt is uiters gevaarlik vir die mens , maar word selde teëgekom . Baie min byte word aangemeld .
Die Gaboenadder is volmaak gekamoefleer tussen dooie blare en 'n mens kan maklik op hom trap . Hy is skaars in die grootste gedeelte van sy gebied en byte word selde aangemeld.

Die Gaboenadder se giftande is die langste ter wêreld .
Gif:

Die kragtige sitotoksiese gif kan vergelyk word met die van die pofadder , maar 'n baie groter hoeveelheid kan met 'n enkele byt toegedien word . Die byt van 'n gaboenadder het angswekkende simptome tot gevolg en die dood tree vinnig in tensy teengif gou toegedien word . Die slagoffer moet onmiddelik vir skok behandel word . Simptome sluit kwaai pyn , swelsel en nekrose in .

Noodhulpprosedures:
* Hou die pasiënt bewegingloos , stel hom/haar gerus en sorg dat hy lê en so stil moontlik gehou word .
* Wend onmiddelik 'n rekverband aan en spalk die ledemaat om te voorkom dat die gif versprei .
* Maak die rekverband los as die swelsel erg is , maar moenie dit verwyder nie .
* Neem pasiënt onmiddelik hospitaal toe .

Bergadder

Familie: Viperidae
Sub-familie: Viperinae
Genus: Bitis
Spesie:Bitis atropos
GEVAARLIK

Kyk uit vir:
'n Driehoekige kop wat maklik van die res van die liggaam onderskei kan word .
Het nie chevronmerke oor die liggaam soos die pofadder nie .
Sis hard as hy te?gekom word .
Pik maklik , selfs as die agressor vêr buite bereik is .
Bak graag in die son .

Gemiddeld 30 cm , Maksimum 60 cm

Voorkeurhabitat:
Bergagtige grasveld , fynbos en rotsagtige hange van seevlak in die Oos- , Wes- en Noord -Kaap tot 3000m hoog in die Drakensberg.

Gewoontes:
'n Besonder humeurige slang wat hard sis en maklik sal pik as hy genader word . Hy lê dikwels en bak in graspolle op rotslyste of in voetpaadjies en sal gou skuiling soek as hy gesteur word .

Soortgelyke spesies:
Kan met die Pofadder verwar word . Die driehoekige kop is onderskeibaar van die liggaam en soos die pofadder sis hy as hy teëgekom word .
 
Vyande:
Roofvoëls en ander slange .

Prooi en eetgewoontes:

Hoofsaaklik akkedisse en knaagdiertjies , maar ook amfibieë soos reënpaddas . Neskuikens van grondvoëls en kleiner slange word ook gevang . Onvolwassenes eet egter hoofsaaklik amfibieë .

Voortplanting:
Paring vind in die herfs plaas en die wyfie gee in die nasomer geboorte aan 4-5 kleintjies . Die kleintjies is 9 - 15cm lank . Dit is bekend dat wyfies meer as een werpsel van 'n enkele paring kan hê .

Gevaar vir die mens:

Bergadders is algemeen , bak graag in die son en pik geredelik as hulle teëgekom word . Byte kan neurologiese simptome veroorsaak , maar geen sterftes is bekend nie .
Bergklimmers en stappers loop gevaar , veral as hulle aan lyste vat wat buite sig is . Stewels bied voldoende beskerming teen die byt van hierdie slang .

Gif:
Die gif verskil met die meeste adders s'n deurdat dit matig neurotoksies is met 'n spesifieke uitwerking op die optiese en gesigsenuwees ; wat hangooglede , duiseligheid en tydelike verlies van smaak en reuk veroorsaak . Anders as kobragif , veroorsaak dit , sover bekend , nie moeisame asemhaling nie . Die meeste slagoffers herstel binne 'n paar dae ten volle . Pasiënte moet vir simptome behandel word . Min byte lei tot swelsel en nekrose . Teengif neutraliseer nie die gif van die slang nie en is daarom nie nodig nie . Hoewel geen sterftes opgeteken is nie , kan byte ernstig wees en sodanig behandel word .

Noodhulpprosedures:
* Hou die pasiënt bewegingloos , stel hom/haar gerus en sorg dat hy lê en so stil moontlik gehou word .
* Wend onmiddelik 'n rekverband aan en spalk die ledemaat om te voorkom dat die gif versprei .
* Maak die rekverband los as die swelsel erg is , maar moenie dit verwyder nie .
* Neem pasiënt onmiddelik hospitaal toe

Horingadder

Familie: Viperidae
Sub-familie: Viperinae
Genus: Bitis
Spesie:Bitis caudalis
__GEVAARLIK__

Kyk uit vir:
'n Klein adder met 'n driehoekige kop wat maklik van die res van die liggaam onderskei kan word .
'n Enkele horing bo elke oog .
Sis en pik maklik
Kan homself in los grond begrawe met net dele van die kop wat uitsteek .

Gemiddeld 25 cm , Maksimum 50 cm

Voorkeurhabitat:
Hierdie slang verkies droë , sanderige streke in die Namib-woestyn , Karoo en savanne .

Gewoontes:
'n Klein adder wat homself in los sand kan begrawe deur te woel en te wikkel tot hy toe is . Net die bokant van die kop , die oë en die horinkies bly ontbloot . Soos Peringuey se Adder kan die slang sywaarts op los sand seil . As hy gesteur word , kan hy opkrul , sy lyf met lug opblaas en hard sis , terwyl hy herhaaldelik pik . Die horingadder verkies om bedags in die skadu van struike of rotse te lê en is met skemer op sy aktiefste .

Soortgelyke spesies:
Die Horingadder kan soos 'n klein pofadder lyk maar word onderskei aan die horinkies , een bo elke oog . Kan ook soms verwar word met ander klein adders soos bv. die Veelhoringadder of die ongemerkte Bergadder sowel as die onskadelike Dwerghaakneusslang .
 
Vyande:
Roofvoëls en ander slange .
Ook die mens , want die slang is baie gewild onder slangversamelaars .

Prooi en eetgewoontes:

Eet klein akkedisse soos skinke , wat bedags voorgelê word , of geitjies en knaagdiertjies wat snags gejag word . Vang ook amfibieë . Die horingadder gebruik die donker punt van sy stert om akkedisse te lok wanneer hy in los sand begrawe lê . Nadat hy toegeslaan het , hou hy sy prooi vas terwyl die gif werk .

Voortplanting:
Lewendbarend . Gee geboorte aan 4-8 of tot 19 kleintjies wat in die somermaande of vroeë herfs gebore word , ongeveer die selfde tyd wanneer baie akkedisse se eiers uitbroei . Die pasgebore addertjies is ongeveer 11 - 15 cm lank .

Gevaar vir die mens:
Kan 'n pynlike byt toedien , wat swelsel en matige nekrose veroorsaak , maar is nie werklik gevaarlik vir die mens nie .
Die slang is snags die aktiefste . Hy sis en pik maklik en sal dikwels lank voor jy hom sien al sis . Stewels bied genoeg beskerming .

Gif:
Die gif is matig sitotoksies en veroorsaak swelsel en baie pyn gepaard met skok en plaaslike nekrose . Sover bekend is dit nie noodlottig nie en teengif is nie nodig nie . Genesing kan verskeie weke neem .

Noodhulpprosedures:
As jy doodseker is 'n Horingadder was verantwoordelik vir die byt :
* Neem die slagoffer na 'n dokter of hospitaal waar die simptome van die byt behandel kan word .
* Andersins moet Noodhulp toegepas word

Geelslang ( Ook bekend as die Koper Kapel )

Naja nivea

Lengte: Volwassenes gemiddeld 1,2 tot 1,4 m, selde langer as 1,6 m. Die langste een is in Aus opgeteken en was 1,867 m.

Skubtelling: Middellyfskubbe in 19-21 rye, met 195-227 pensskubbe en 50-68 gepaarde onderstertskubbe. Die anale skild is heel. Daar is 7 bolipskilde - die 3de en 4de raak aan die oog - en 9 (soms 8 of 10) onderlipskilde, sowel as 1 vooroogskild en 3 (soms 4) agteroogskilde. Temporale skilde wissel, gewoonlik 1 + 3.

Kleur: Wissel baie, van geel tot rooibruin, tot swart. Sommige van die meer bekende variëteite, met ander tussenin, is: (a) heldergeel rugkant - onvolwassenes het 'n breë donker band oor die keel en sommige eksemplare het bruin vlekke; (b) 'n helder blink oranjebruin tot bruin rugkant, soms met donkerder of ligter vlekke; (c) blink donkerbruin tot swart rugkant en onderkant. Die geel fase is wyd versprei; die swart fase is beperk tot die Noordwes-Kaap. In die Suidwes-Kaap word goudbruin, bruin gespikkelde en heldergeel eksemplare aangetref.

Voorkeurhabitat: Fynbos, karoostruikgewas, dorre savanne en die Namibwoestyn waar dit knaagdiergate, verlate termiethope en, in dorre streke, rotsskeure bewoon. Dit word dikwels naby woonhuise op plase, veral in die Karoo, aangetref. Leef ook in gedeeltelik ontwikkelde voorstede en plakkersgemeenskappe waar dit huise binnegaan om aan die hitte van die dag te ontsnap. Grotendeels tot die Wes-, Oos- en Noord-Kaap beperk, maar kom ook in die Vrystaat, Botswana en Namibië

Gewoontes: Hierdie middelgroot, slanke kobra met sy breë kop is bedags en vroeg saans aktief wanneer dit op soek na kos teen borne kan opseil. Dit plunder die Versamel­voël (Philetairus socius) se neste. As dit aangeval word, sal hierdie slang horn altyd na die vyand keer en sy kop breed en indrukwekkend bak maak. Dit kan nie gif spoeg nie. Sal maklik uit verdediging pik. As die aggressor bewegingloos bly, sal die slang jou op die grond terugsak en wegbeweeg, maar weer sy verdedigende houding inneem sodra by beweging merk. Die Geelslang is dikwels verantwoordelik vir die verlies van vee waarvoor slange soos die skaapstekers (Psammophylax-spp.) die skuld kry. Die Geelslang is endemies aan Suider-Afrika.

Soortgelyke spesies: Geelslange se kleur wissel baie en hulle kan met ander kobras (Naja-spp.) en met die Molslang (Pseudaspis cana) verwar word.

Vyande: Die siwetkat (Civettictus civetta) en meerkatte, roofvoëls en ander slange.

Kos en eetgewoontes: Vang knaagdiere, voëls, ander slange, akkedisse en skurwepad­das. Seil in borne op om by kuikens in neste te kom en versamelvoëls se neste te plunder.

Voortplanting: Ovipaar. Lê 8-20 eiers (60-69 x 24-30 mm) in die midsomer. Pas uit-gebroeides is 34-40 cm lank.

Gevaar vir die mens: 'n Uiters gevaarlike kobra wat nie terugdeins as dit gekonfronteer word nie. Byte is dikwels noodlottig weens asemhalingsversaking.

Gif: 'n Hoogs neurotoksiese gif, die kragtig­ste van enige kobra in Afrika. Soos in die geval van 'n Swartmamba (Dendroaspis polylepis) se byt, kan kunsmatige asemhaling die slagoffer aan die lewe hou totdat genoeg teengif ingespuit is. Byte is dikwels noodlot­tig en in die Kaapse provinsies is hierdie slang verantwoordelik vir die meeste van die slangbytsterftes onder mense.

Rinkhals

Hemachatus haemachatus

Lengte: Volwassenes gemiddeld 1 m maar kan langer as 1,5 m word.

Skubtelling: Rugskubbe in 17-19 rye by die middellyf, met 116-150 pensskubbe en 30-47 gepaarde onderstertskubbe. Die anale skild is heel. Daar is 7 bolipskilde - die 3de en 4de raak aan die oog - en 8 of 9 (af en toe 7) onderlipskilde, sowel as 1 vooroogskild (soms 2) en 3 agteroogskilde. Temporale skilde is 2 + 3, 2 + 2 of 2 + 4.

Kleur: Wissel, maar die rugkant en onderkant is normaalweg olyf­kleurig tot donkerbruin of dofswart met 1 of 2 (af en toe 3) wit dwarsbande oor die keel, wat meer opvallend is wanneer dit die kop bak maak (eksemplare van die Witwatersrand). Andersins olyfkleurig tot donkerbruin of swart, met onreëlmatige roomwit of geel tot oranjegeel dwarsbande. Hierdie eksemplare het ook wit dwarsbande oor die keel. Die onderkant is donkerbruin tot swart. Eksemplare uit KwaZulu-Natal, die Oos-Kaap en Zimbabwe het dwarsbande oor die rug wat nie tot op die pens strek nie.

Voorkeurhabitat: Grasveld, vogtige savanne, laaglandwoude en fynbos; dikwels op kleinhoewes in en om Johannesburg aangetref.

Gewoontes: Algemeen oor die grootste gedeelte van sy versprei­dingsgebied, veral die grasveld van die hooggeleë gebiede. Ondanks stedelike ontwikkeling is dit steeds algemeen om dele van Johannesburg, veral naby vleie, damme, komposhope, stalle en rots­tuine. Kan sy liggaamstemperatuur bale doeltreffend in 'n gematigde klimaat reguleer en kan bedags, selfs in die winter, 'n liggaamstemperatuur van meer as 30 °C handhaaf. Hoofsaaklik 'n dagslang wat soggens op sonnige plekke lë en bak en na plekke met gebroke skaduwee beweeg wanneer die liggaamstemperatuur 32 °C bereik. Soek bedags
aktief kos, maar kan in die somermaande ook snags teëgekom word wanneer dit jag. Die Rinkhals verdwyn vinnig as dit gesteur word, maar as dit vasgekeer word, sal dit tot die helfte van die lyf van die grond lig en die kop bak maak sodat die 2 of 3 wit bande oor die keel duidelik sigbaar is. Dit klim goed en sal in heinings en selfs bome opseil, veral wanneer dit probeer ontsnap. Soos die Mosambiekse spoegkobra (Naja mossambica) spoeg dit gif, maar net vanuit 'n regop posisie met die voorlyf van die grond gelig en met die kop bak gemaak. Wanneer dit spoeg, trek dit die kop terug en gooi die voorlyf vorentoe en sis dikwels terselfdertyd. Dit kan 2-3 m ver doeltreffend spoeg en mik nie akkuraat nie, maar spuit eerder 2 strale gif in die algemene rigting van die aanvaller. As 'n mens baie naby kom, sal die Rinkhals soms grond toe sak, die voorste deel van die liggaam skuins of onderstebo keer en maak of dit dood is. Die tong hang dikwels by die halfoop bek uit. As dit opgetel word terwyl dit so lë, sal dit dikwels slap hang, maar kan ook onverwags pik. Vergiftiging kom selde voor en dit is gewoonlik honde en perde wat gebyt word. In weerwil van sy kobra-agtige voorkoms, is die Rinkhals nie 'n egte kobra nie. Dit het gekielde rugskubbe en bring kleintjies lewendig in die wêreld (egte kobras lë eiers). Daar is ook belangrike skeletverskille tussen die slang en kobras.

Soortgelyke spesies: Hierdie spesie kan met die Molslang (Pseudaspis cana) verwar word. In baie dele van sy gebied sien boere die Mosambiekse spoegkobra en ook die Wipneuskobra (Naja annulifera) vir 'n Rinkhals aan.

Vyande: Ander slange en roofvoëls. Gevalle van 'n Rooimeerkat (Cynictis penicillata) wat 'n Rinkhals vang, is al opgeteken. Brulpaddas (Pyxicephalus adspersus) eet ook die kleintjies. Stedelike ontwikkeling lyk na hierdie slang se grootste bedreiging, aangesien al hoe meer van die habitat vernietig word.

Kos en eetgewoontes: Het 'n groot voor­liefde vir skurwepaddas, maar vreet ook akkedisse, knaagdiere, slange, voëls en hul eiers. Eiers word heel ingesluk.

Voortplanting: Vivipaar. Skenk in die nasomer die lewe aan 20-30, soms tot 63, kleintjies. Die kleintjies, gemiddeld 16-22 cm lank, is volmaakte ewebeelde van die ouers.

Gevaar vir die mens: Hoewel hierdie slang se gif potensieel dodelik is, is dit nie so kragtig soon die meeste kobras s'n nie. Sterfgevalle onder mense is seldsaam.

Gif: 'n Gevaarlike neurotoksiese gif wat sonder behandeling asemhalingsversaking en die dood kan veroorsaak. Teengif is doel­treffend teen hierdie slang se gif. Byte is seldsaam en sterfgevalle so te sê onbekend.

Bronne: Dankie aan Sandaris vir die bydrae.

http://library.thinkquest.org/07aug/00139/afrikaans/geelslang.html

Ek gee waar moontlik erkenning waar moontlik, indien ek dalk van u materiaal sonder toestemming gebruik kontak my asb sodat ek dit kan regstel

Baie van die inligting op hierdie webblad is aan my gestuur deur vriende en forum lede daarom is en nie altyd seker van moontlikke kopie reg nie.